Κύπελλο Πρωταθλητριών Ομάδων Ευρώπης

Απόψε το βράδυ, εκατομύρια τηλεθεατές θα καθηλωθούν μπροστά στους δέκτες τους για να παρακολουθήσουν τον ημιτελικό του Champions League ανάμεσα στη Μπάγερν και τη Λυών. Τί πραγματικά γνωρίζουμε όμως όλοι μας για το θεσμό αυτό. Παρακάτω μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία...

Το Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης (UEFA Champions league) είναι μια διεθνής ποδοσφαιρική διοργάνωση όπου παίρνουν μέρος οι πρωταθλήτριες ποδοσφαιρικές ομάδες της Ευρώπης. Η διοργάνωση γίνεται κάθε χρόνο και το κύπελλο αυτό είναι το πολυτιμότερο βραβείο που μπορεί να πάρει μια ομάδα.

Δομή

H διοργάνωση Champions League, αρχικά γνωστή ως European Champion Clubs' Cup (Κύπελλο Πρωταθλητριών Ομάδων Ευρώπης) ή απλά European Cup (Ευρωπαϊκό Κύπελλο), ξεκίνησε την ποδοσφαιρική σεζόν 1955/56 έχοντας ένα σύστημα νοκ άουτ δύο αγώνων, όπου οι ομάδες θα έπαιζαν ένα ματς εντός και ένα εκτός έδρας. Η ομάδα με το μεγαλύτερο αθροιστικά σκορ προκρινόταν για τον επόμενο γύρο. Μέρος μπορούσαν να πάρουν μόνο οι σύλλογοι που κέρδισαν το εθνικό τους πρωτάθλημα καθώς και ο τρέχων κάτοχος του κυπέλλου.

Ο τρόπος διεξαγωγής και το όνομα άλλαξαν κατά την περίοδο 1992/1993, και μετά από αρκετές και ριζοσπαστικές αλλαγές στα χρόνια που μεσολάβησαν, σήμερα η διοργάνωση αποτελείται από τρεις προκριματικούς γύρους, μια φάση ομίλων (όπου οι ομάδες αντιμετωπίζουν κάθε άλλη ομάδα του ομίλου εντός και εκτός έδρας) και ακολουθούν τέσσερις γύροι αγώνων νοκ άουτ. Όλοι οι προκριματικοί και οι νοκ-άουτ αγώνες είναι διπλοί, εκτός από τον τελικό, ο οποίος είναι ένας μόνο αγώνας και διεξάγεται σε προκαθορισμένο τόπο διεξαγωγής.

Η Ρεάλ Μαδρίτης έχει κατακτήσει αυτό το κύπελλο 9 φορές. Ακολουθούν η Μίλαν(7 Τίτλοι), Λίβερπουλ (5 Τίτλοι), Μπάγερν και ο Άγιαξ (4 τίτλοι).

Η νικήτρια ομάδα παίρνει στην κατοχή της το τρόπαιο στην τελετή απονομής, μετά τη λήξη του τελικού, αλλά πρέπει να το επιστρέψει στα αρχηγεία της UEFA 2 μήνες πριν από τον τελικό της επόμενης χρονιάς. Η UEFA δίνει στους νικητές ένα ένα αντίγραφο του τροπαίου, μικρότερων διαστάσεων από το αυθεντικό, το οποίο οι ομάδες κρατούν μόνιμα. Επιπλέον, οι ισχύοντες κανονισμοί της οργάνωσης επίσης δηλώνουν πως το αυθεντικό τρόπαιο απονέμεται μόνιμα σε μία ομάδα η οποία κερδίζει τον διαγωνισμό για τρεις συνεχόμενες σεζόν ή το έχει κερδίσει πέντε φορές συνολικά.

Πέντε ομάδες έχουν απονεμηθεί με το κυρίως τρόπαιο μέχρι τώρα:

• Η Ρεάλ Μαδρίτης, η οποία κέρδισε τις πέντε πρώτες οργανώσεις μεταξύ 1956-1960,
• Ο Άγιαξ, που κέρδισε τρεις συνεχόμενες φορές από 1971-73,
• Η Μπάγερν Μονάχου, νικήτρια των επόμενων τριών οργανώσεων από 1974-76,
• Η Μίλαν, που κέρδισε για 5η φορά το 1994, και πρόσφατα
• Η Λίβερπουλ, που το 2005 κέρδισε για 5η συνολικά φορά.

Επειδή η Λίβερπουλ κράτησε το τρόπαιο το 2005, ένα νέο δημιουργήθηκε για τη διοργάνωση του 2005-2006.

Πρόκριση

Η πρόκριση για τη διοργάνωση γίνεται με βάση την κατάταξη των ομάδων στα εθνικά τους πρωταθλήματα, με βάση ένα σύστημα ποσόστωσης, σύμφωνα με το οποίο οι χώρες με ισχυρότερα πρωταθλήματα στέλνουν περισσότερες ομάδες. Ομάδες που προέρχονται από τέτοιες χώρες επίσης προκρίνονται σε πιο προχωρημένες φάσεις της διοργάνωσης.

Για παράδειγμα, από τα τρία ισχυρότερα εθνικά πρωταθλήματα, όπως αυτά βαθμολογούνται από την UEFA, σύμφωνα με τους συντελεστές UEFA, ο πρωταθλητής και δευτεραθλητής προκρίνονται απευθείας στη φάση των ομίλων, ενώ ο τρίτος και ο τέταρτος προκρίνονται στον τρίτο προκριματικό γύρο.

Υπάρχει μία εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα: Ο κάτοχος του τροπαίου "φυσιολογικά" προκρίνεται απευθείας στη φάση των ομίλων, ανεξάρτητα από την κατάταξή του στο εθνικό πρωτάθλημα.

Παρόλα αυτά, αν ο τροπαιούχος προέρχεται από χώρα που δικαιούται να στείλει τέσσερις ομάδες στη διοργάνωση, δεν εξασφαλίζει τη πρόκριση αν δεν είναι στις 4 πρώτες ομάδες στο πρωτάθλημα. Για παράδειγμα, την περίοδο 2004-2005 η Λίβερπουλ κατέκτησε το τρόπαιο, άλλα κατέλαβε την πέμπτη θέση στο Αγγλικό Πρωτάθλημα, μια θέση εκτός των θέσεων αυτόματης πρόκρισης. Έτσι η Αγγλική Ομοσπονδία έπρεπε να αποφάσισε για το αν θα στείλει τη Λίβερπουλ στη διοργάνωση ή την ομάδα που κατέλαβε την τέταρτη θέση, δηλαδή την Έβερτον , την άλλη μεγάλη ομάδα της πόλης του Λίβερπουλ. Η Αγγλική ομοσπονδία έχει ήδη αποφασίσει ότι οι πρώτες τέσσερις ομάδες του πρωταθλήματος θα προκριθούν για τη διοργάνωση παρά τη κατάκτηση του τροπαίου από τη Λίβερπουλ, αλλά παράλληλα πίεσαν για μια πέμπτη ομάδα στο Champions League μετά από αυτή. Μετά από την απόφαση αυτή ο τότε πρόεδρος της UEFA Lennart Johansson, δήλωσε ότι ο τροπαιούχος θα έπρεπε να μπορεί να υπερασπιστεί τον τίτλο του ανεξάρτητα από την κατάταξή του στο εθνικό πρωτάθλημα. Τελικά αποφασίστηκε πως η Έβερτον θα αγωνιζόταν στον τρίτο προκριματικό γύρο και η Λίβερπουλ στον πρώτο.

Η τελευταία φορά που συνέβη κάτι ανάλογο, πριν από τη σεζόν 2005-06, ήταν το 2000, όταν η Ρεάλ Μαδρίτης κατέκτησε το τρόπαιο άλλα κατέλαβε την έκτη θέση στο Ισπανικό Πρωτάθλημα . Λόγω αυτού η Ρεάλ Σαραγόσα αναγκάστηκε να αγωνιστεί στο Κύπελο UEFA. Δύο χρόνια μετά, η Σαραγόσα υποβιβάστηκε, γεγονός που κάποιοι οπαδοί αποδίδουν στη χαμένη αίγλη (καθώς και τα χαμένα έσοδα) που προήλθαν από την απόφαση αυτή.

Εκτενέστερες αναδρομές στις διάφορες ιστορικές περιόδους, τις επόμενες ημέρες...